Anjer: kenmerken en bloei
Groen, dieppaars, donkerrood, fluorescerend geel, champagne, zacht oranje, zalmroze, wit of combinaties van kleuren: de anjer biedt je één en al kleurenpracht. Maar dat is zeker niet het enige bijzondere aan deze bloem. De anjer kent vele vormen: zo zijn er anjers met meerdere lagen bloemblaadjes, kartels en franjes. En dat is nog niet alles: veel anjers hebben een heerlijke, lichtzoete geur! Geen wonder dus dat de anjer een prachtige aanvulling (of hoofdrolspeler) is in iedere vaas. Tuinanjers bloeien, afhankelijk van het soort, tussen mei en september. Anjers als snijbloem zijn vrijwel jaarrond verkrijgbaar bij de bloemist.
De botanische naam voor anjer is Dianthus. Dit is afgeleid van dios (goddelijk) en anthos (bloem). Anjers werden gebruikt bij Griekse, ceremoniële aangelegenheden, wat de naam verklaart. Anjer behoort tot de anjerfamilie (Caryophyllaceae), waartoe ook bloemen als gipskruid, duizendschoon en silene behoren.
anjer: tuinplant die bijen en vlinders aantrekt
Wil je meer vlinders en bijen in je tuin? Dan is het planten van anjers een goed idee! De nectarrijke bloemen van de anjer trekken verschillende bestuivende insecten aan, zoals (honing)bijen, vlinders en hommels. Anjers planten in je tuin of op je balkon is daarmee een goede manier om bij te dragen aan de biodiversiteit.
welke soorten anjers bestaan er?
Er bestaan honderden soorten anjers, waarvan de onderstaande soorten de meest bekende zijn. De meeste soorten anjers bloeien tussen mei en juli en kunnen een tweede bloei hebben (als je uitgebloeide bloemen weghaalt), waardoor je de bloeiperiode kunt verlengen tot en met september.
- Dianthus caryophyllus (tuinanjer): deze anjer wordt ook wel de 'gewone anjer' genoemd omdat deze anjer de meest bekende en populaire soort is. De tuinanjer heeft enkele of dubbele bloemen in verschillende kleuren, zoals rood, geel, roze en wit. Tuinanjers hebben een rijke geur en zijn uitstekend geschikt als snijbloem vanwege hun lange houdbaarheid. Tuinanjers worden doorgaans zo'n 25 centimeter hoog en bloeien voornamelijk in mei en juni.
- Dianthus plumarius (grasanjer): grasanjers groeien snel en hebben gekartelde bloembladeren die vaak roze, wit of paars van kleur zijn. De bladeren van deze soort zijn grijsblauw en sprietachtig. Grasanjers worden zo'n 30 centimeter hoog en bloeien in juni en juli..
- Dianthus chinensis (Chinese anjer): dit is een rijkbloeiende anjer die zo'n 35 centimeter hoog wordt. Deze anjer heeft enkele of dubbele bloemen die vaak roze of rood van kleur zijn. De Chinese anjer bloeit doorgaans in juni en juli.
- Dianthus deltoides (steenanjer): steenanjer is een populaire bodembedekker vanwege de compacte groei (brede groeiwijze) en langdurige bloei. Deze anjer heeft donkergroene bladeren en wordt zo'n 20 centimeter hoog. Steenanjers bloeien doorgaans in juni en juli en hebben kleine bloemen in wit, roze of rood.
- Dianthus gratianopolitanus (rotsanjer): deze soort is erg sterk, wordt zo'n 10-20 centimeter hoog en is groenblijvend. Deze soort past perfect in een rotstuin omdat deze oorspronkelijk uit de bergen komt en het perfect doet tussen stenen. Rotsanjer heeft rozerode bloemen, grijskleurige bladeren en bloeit in mei en juni.
- Dianthus carthusianorum (Kartuizer anjer): in het wild kun je, voornamelijk op zandgronden, de kartuizer anjer tegenkomen. Deze anjer heeft rode, roze of soms witte bloemen die doorgaans bloeien in juni en juli.
anjers in je vaas: zo houd je ze zo lang mogelijk mooi
Anjers in huis geplukt, gekocht of gekregen? Dan wil je daar natuurlijk zo lang mogelijk van genieten. Fijn nieuws: anjers blijven erg lang mooi in de vaas! Bekijk hier het uitgebreide artikel met tips en tricks om bloemen zo lang mogelijk mooi te houden in je vaas, en bekijk de onderstaande tips voor de verzorging van anjer als snijbloem:
- Snijd de stelen van de anjers schuin af met een scherp en schoon mes
- Vul een schone vaas met handwarm water
- Voeg snijbloemenvoeding toe voor een langere houdbaarheid van je anjers.
- Verwijder eventuele onderste bladeren die in het water hangen.
- Zet de bloemen niet naast de verwarming, op de tocht of in direct zonlicht.
- Zet de bloemen niet naast een fruitschaal. Rijpend fruit scheidt ethyleengas uit, wat de verwelking van bloemen bevordert.
- Ververs het vaaswater regelmatig.
anjers: hoe en wanneer planten?
Wil je jouw buitenruimte kleur geven met anjers in de volle grond of in potten? Bekijk dan dit uitgebreide artikel met een stappenplan voor het planten van tuinplanten, en bekijk de onderstaande extra tips voor het planten van anjers:
- Plant anjers in het voorjaar (na de vorstperiode) of in het najaar (voor de eerste vorst).
- Plant je anjers in de volle grond? Plant de anjers (of zaden) dan, afhankelijk van het soort, zo'n 15-30 centimeter van elkaar af. Bodembedekkende anjers zoals steenanjers en rotsanjers kun je dichter bij elkaar planten dan hogere soorten, zoals grasanjers.
- Anjers zijn niet veeleisend wat betreft de bodem, maar het is wel belangrijk dat de grond een goede drainage heeft (d.w.z. dat water makkelijk kan weglopen), zodat anjers niet te nat staan.
Anjers in je tuin: standplaats en verzorging
Anjers planten in je tuin of in een pot op je balkon? Bekijk dan de onderstaande tips voor de beste standplaats en verzorging van anjers:
- Anjers gedijen het beste op een plek in de volle zon tot halfschaduw. Kies bij voorkeur een plek met minimaal 6 uur zonlicht per dag.
- Bemesten is niet nodig, anjers gedijen goed op arme grond. Wil je toch bemesten, doe dit dan spaarzaam in het voorjaar. Te veel mest zorgt ervoor dat anjers minder mooi en kleurrijk zullen bloeien.
- Goede afwatering is van belang: je kunt eventueel extra compost toevoegen tijdens het planten om het vochtvasthoudend vermogen te vergroten.
- Anjers zijn niet veeleisend: je kunt ze dus prima in een pot houden. Zorg er wel voor dat anjers in pot voldoende water krijgen, maar niet te nat zijn.
- Geef anjers in een warme, droge periode voldoende water. Zorg ervoor dat ze niet te nat staan om wortelrot te voorkomen.
- Slakken houden van jonge scheuten van anjers. Om anjers te beschermen
anjers snoeien: hoe en wanneer?
Anjers in je tuin of op je balkon en ben je benieuwd hoe en wanneer je ze moet snoeien? Bekijk de onderstaande info en tips voor het snoeien van anjers:
- Zijn je anjers uitgebloeid? Verwijder de uitgebloeide bloemen direct na de bloei om de bloeiperiode te verlengen. Op die manier kun je bijvoorbeeld zorgen voor een eerste bloei in juni/juli en een tweede bloei in augustus/september.
- De meeste anjers zijn vaste, winterharde planten. Dat wil zeggen dat ze koudere, vorstperiodes overleven en het jaar erop opnieuw bloeien. Om ze het volgende jaar te laten bloeien kun je ze het beste snoeien als de eerste (nacht)vorst is geweest (vaak in oktober). Knip de anjers terug tot zo'n 5-10 centimeter boven de grond.
- Snoei in het voorjaar (na de vorstperiode) eventuele afgestorven en lelijke plantdelen weg. De anjers zullen dan weer opnieuw uitlopen.
Symbolische betekenis van de anjer
De anjer heeft talloze symbolische betekenissen. Over het algemeen geldt dat de anjer symbool staat voor romantiek, liefde en hartstocht. Renaissanceschilders uit de 15de en 16de eeuw kozen deze bloem niet voor niets als figurant in hun verlovingsscènes. Nog steeds is de anjer een toepasselijk cadeau om je hartstochtelijke liefde mee te tonen, of om de passie in je relatie weer aan te wakkeren. Naast deze liefdevolle betekenis zijn er andere betekenissen die aan specifieke kleuren anjers worden toegekend:
- Rode anjer: de rode anjer staat voor bewondering, liefde en verlangen naar iemand. Vroeger stond de rode anjer symbool voor verloving. In Portugal staat de rode anjer symbool voor de anjerrevolutie in 1974.
- Roze anjer: de roze anjer verwijst naar Moeder Maria en staat voor waardering en bewondering. De roze anjer wordt vaak gegeven als moederdagcadeau.
- Witte anjer: de witte anjer staat voor verzet, respect, toewijding en doorzettingsvermogen. Deze betekenis staat in verband met het Koningshuis. Prins Bernard droeg sinds zijn studententijd witte anjers op de linker revers van zijn jasje. Dat deed hij ook op zijn verjaardag in 1940, in tijden van de Duitse bezetting. Het Nederlandse volk besloot die dag om de standbeelden van het Koninklijk Huis te bedelven met bloemen, om aan de bezetters aan te geven dat hun hart bij de koninklijke familie lag. De witte anjer werd het teken van verzet tijdens de Tweede Wereldoorlog. De witte anjer wordt op speciale gelegenheden, zoals Nationale Veteranendag, nog steeds gedragen als uiting van waardering voor veteranen. Op de website Veteranendag.nl lees je nog meer over de geschiedenis en vind je een draaginstructie.
- Groene anjer: in Ierland staat de groene anjer symbool voor St. Patricks Day.
waar komt de anjer oorspronkelijk vandaan?
De oorspronkelijke geboorteplaats van de anjer vind je aan de kust van het Middellandse zeegebied. De populariteit van de bloem gaat ver terug; de Romeinen maakten bijvoorbeeld al hoofdkransen en fris reukwater van de anjer. Ook op religieuze schilderijen is de bloem regelmatig te zien, als symbool van de heilige Maria en als symbool voor het lijden van Christus. De Latijnse naam voor anjer is Dianthus, een afgeleide van Dios (God) en anthos (bloem). Een goddelijke bloem, dus!
zijn anjers giftig?
Anjers worden over het algemeen als niet giftig beschouwd voor mensen, maar kunnen wel milde klachten opleveren bij katten honden en andere (huis)dieren. Inname door katten kan bijvoorbeeld leiden tot braken, diarree en maagklachten. Raadpleeg in geval van inname daarom altijd een dierenarts.
